Σχολια- Βασικές αρχές

Ο Δρόμος

« Εάν οι κατοικίες είναι δημόσιοι χώροι, τότε ο δρόμος είναι ο δημόσιος χώρος. Το να δίνεται η ίδια σημασία στις κατοικίες και στο δρόμο, σημαίνει ότι ο δρόμος δεν αντιμετωπίζεται αποκλειστικά ως ο υπολειπόμενος χώρος μεταξύ των οικοδομικών τετραγώνων, αλλά ως ένα θεμελιακά συμπληρωματικό σχέδιο, χωρικά οργανωμένο με εξίσου μεγάλη φροντίδα, για να δημιουργηθεί η συνθήκη εκείνη, στην οποία ο δρόμος θα μπορεί να εξυπηρετεί περισσότερους σκοπούς, πέρα από την κίνηση των τροχοφόρων. ..»
Herman Hertzberger

Στο παράδειγμα του Habitat ’67 όπως επίσης και στον κοιτώνα Kurobe, η διεκδίκηση του δρόμου ως κοινωνικού αγαθού είναι εμφανής. Στην πρώτη περίπτωση αυτό γίνεται με την ενσωμάτωση του δρόμου στο εσωτερικό της κατασκευής, ενώ στη δεύτερη με τη διακοπή της κατασκευής ώστε ο εσωτερικός δρόμος (διάδρομος) που σχηματίζεται να αποκτήσει τις ποιότητες ενός εξωτερικού δρόμου. Ένας κλειστός δρόμος φέρει εκ των προτέρων την έννοια της μετακίνησης, όμως όχι και τις οπτικές από τις δύο του μακριές πλευρές. Στον κοιτώνα Kurobe μα την απόσπαση και απομάκρυνση των κατακόρυφων όγκων των δωματίων επιτυγχάνεται η αίσθηση του ανοιχτού δρόμου με οπτικές φυγές στο εξωτερικό κατά μήκος και των δύο μεγάλων του πλευρών

Τα Υλικά

Όταν στο σχεδιασμό κάθε χώρου και κάθε επιμέρους τμήματος λαμβάνεται υπόψη ο αντίστοιχος βαθμός «διεκδίκησης της περιοχής» και των μορφών «προσπελασιμότητας» που αυτή συνεπάγεται σε σχέση με τους διπλανούς χώρους, τότε αυτές οι διαφορές μπορούν να εκφραστούν στην επεξεργασία της μορφής, του υλικού, του χρώματος και του φωτός. Έχοντας μπροστά τους διαφορετικές επεξεργασίες του χώρου, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες ,με τη σειρά τους αποκτούν καλύτερη αντίληψη για τον τρόπο που το κτίριο συντίθεται, όσον αφορά την προσπελασιμότητα.
Σύμφωνα με αυτή τη διαπίστωση κλειστοί χώροι, οι οποίοι όμως λειτουργούν κατά μεγάλο μέρος ως δημόσιοι, όπως για παράδειγμα ο διάδρομος του κοιτώνα, ή ακόμη και τα κλιμακοστάσια και οι συνδετικοί διάδρομοι της δικής μας σύνθεσης, είναι αποτελεσματικοί στη δήλωση της λειτουργίας τους όταν είναι κατασκευασμένοι με τα κατάλληλα υλικά. Για παράδειγμα το γυαλί, που χρησιμοποιείται και στις δύο περιπτώσεις ορίζει το χώρο, όμως του προσδίδει τα και το χαρακτήρα του δημοσίου καθώς δεν παρεμποδίζει την οπτική πέρα από αυτό.

Άποψη της κεντρικής εισόδου στον κοιτώνα

Περιγραφή του έργου

Πρόκειται για έναν κοιτώνα που σχεδιάστηκε το 1998 από τον Ολλανδό αρχιτέκτονα Herman Hertzberger για τους εργαζόμενους της ιαπωνικής κατασκευαστικής εταιρείας ΥΚΚ. Βρίσκεται κοντά στο κέντρο της πόλης Kurobe (περιοχή Toyoama) ανάμεσα σε φυτείες ρυζιού και κτίρια . Σε αυτή την κατά βάση αγροτική περιοχή, ο κοιτώνας στέκεται απέναντι από ένα από τα συγκροτήματα του εργοστασίου και διαμορφώνει τη γωνία του δρόμου. Η περιοχή προβλέπεται να αναπτυχθεί περαιτέρω και να ενωθεί με το κέντρο της πόλης. Το συγκρότημα περιλαμβάνει περίπου 100 μονάδες κατοικίας, που είναι εξοπλισμένες σαν γκαρσονιέρες. Δίπλα από τα κτίρια των κατοικιών υπάρχουν κοινόχρηστες εγκαταστάσεις που περιλαμβάνουν εστιατόριο και βιβλιοθήκη.

Κάτοψη του ισογείου του συγκροτήματος



Κάτοψη ανωτέρου επιπέδου του συγκροτήματος

Μορφολογία συγκροτήματος

Το κτίριο χωρίζεται σε έναν αριθμό διακριτών τμημάτων , που ενώνονται με τους πιο διάφανους δυνατούς τρόπους . Αυτή η σειρά των λιτών συγκροτημάτων κατοικίας εμφανίζει μια καθαρή ανύψωση από το έδαφος και η πρόσβαση σε αυτό επιτυγχάνεται μέσω κεκλιμένων ραμπών. Η διάρθρωση του κοιτώνα σε ξεχωριστά κομμάτια , με παρεμβάλλοντα διαφανή τμήματα διαδρόμου εμποδίζει το σύνολο από το να αποκτήσει υπερβολικά ογκώδη παρουσία, κάνοντάς το πιο εύκολο να ενσωματωθεί στον μικρής κλίμακας περιβάλλοντα χώρο. Επίσης αποτρέπεται η ομοιότητά του με την τυπική μορφή ενός ξενοδοχείου, όπου οι σειρές των ορόφων και των στηλών των δωματίων κάθονται η μία πάνω στην άλλη χωρίς κενά, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται απρόσωποι διάδρομοι χωρίς καθόλου φυσικό φωτισμό. Χωρίζοντας τα κτίρια σε 6 διαφορετικά κάθετα τμήματα (στήλες), οι οποίες συνδέονται με «γέφυρες», εκείνοι που κινούνται από τη μια πλευρά του διαδρόμου στην άλλη, έχουν εξωτερικές θέες και προς τις δύο πλευρές. Αυτές οι διακοπές δίνουν στους διαδρόμους την αίσθηση του δρόμου.

Η σειρά των block κατοικίας εμφανίζει μια καθαρή ανύψωση από το έδαφος. Οι 6 διακριτοί όγκοι συνδέονται με διάφανους όγκους διαδρόμων, με εξωτερική θέα και προς τις 2 πλευρές. Δίνεται στο διάδρομο η αίσθηση του δρόμου


Είσοδος στο ισόγειο του συγκροτήματος μέσω κεκλιμένων ραμπών





"Γέφυρες" που συνδέουν τους όγκους



Οι 6 όγκοιμοιάζουν να είναι αυτόνομοι, ωστόσο είναι αρθρωμένοι στην οργανωτική μονάδα 3 πυρήνων κλιμακοστασίων.

Διαμόρφωση δωματίων- κατοικιών

Τα προσωπικά δωμάτια σχεδιάστηκαν αρκετά ψηλά ώστε να παραλαμβάνουν έκαστο έναν ημιώροφο, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κρεβατοκάμαρα δωμάτιο εργασίας. Το φαινόμενο του μεγάλου ύψους επαυξάνεται με τα κάθετα διαχωρισμένα υαλοστάσια των όψεων που φτάνουν ως το έδαφος.

Η απόρριψη του κανονικού ύψους ορόφου δεν είναι μόνο μια απόφαση σχετική με τον ελεύθερο χώρο. Παρ’ όλο που το εμβαδόν του διαμερίσματος μαζί με τον εσωτερικό εξώστη (ημιώροφο) δεν είναι μεγαλύτερο από το τυπικό μέγεθος ενός δωματίου ξενώνα, μοιάζει σα να είναι ένα επαρκές και όχι ελάχιστο περιβάλλον , όπου μπορείς εύκολα να δημιουργήσεις το δικό σου περιβάλλον, ήδη μόνο από την άποψη ότι διαθέτεις δύο ξεχωριστούς χώρους. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να δεχτείς επισκέπτες χωρίς να πρέπει συνεχώς να νοιάζεσαι να συμμαζέψεις το δωμάτιο. Διευκολύνει επίσης τη συμβίωση δύο ατόμων μέσα στο κάθε διαμέρισμα.

Τομές μίας μονάδας κατοικίας. Διακρίνεται ο εσωτερικός ημιώροφος


Ιδανικό περιβάλλον για τη δημιουργία ενός προσωπικού χώρου, διαιρεμένου σε 2 τμήματα



Η ιδέα του διπλού ύψους ενισχύεται με τα κάθετα διαχωρισμένα υαλοστάσια των όψεων, τα οποία φτάνουν μέχρι το έδαφος

Κοινόχρηστες εγκαταστάσεις

Παράλληλο στις μονάδες κατοικίας είναι το εστιατόριο , του οποίου η χάραξη συνεχίζεται από μία επιμήκη ζώνη κήπων και εξωστών. Πίσω από αυτό βρίσκεται ένα μαγειρείο, και οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις. Η ζώνη του εστιατορίου συγκρατεί μια γέφυρα σύνδεσης ανάμεσα στους χώρους διαμονής και τον τομέα των εγκαταστάσεων, και παρέχει επιμήκεις οπτικές κατά μήκος των φυτειών ρυζιού μέχρι τους μακρινούς λόφους. Αυτή η ζώνη, ανοιχτή από όλες τις πλευρές , υποδέχεται όλων των ειδών τις δραστηριότητες και είναι κατάλληλη για συγκεντρώσεις , συναυλίες και δεξιώσεις. Επίσης σε αυτή τη ζώνη χωροθετούνται η βιβλιοθήκη και κάποια πιο ιδιωτικά δωμάτια ομιλιών, καθώς επίσης και ένα παραδοσιακό ιαπωνικό δωμάτιο.

Επιμήκης ζώνη κήπων και εξωστών που οδηγεί στο εστιατόριο και τις μηχανολογικές εγκαταστάσεις

Άποψη του εσωτερικού ενός δωματίου ομιλιών





Απόψεις παραδοσιακού ιαπωνικού δωματίου


Άποψη της πίσω όψης του συγκροτήματος

Μέριμνα για παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας

Η μελέτη διαθέτει σύστημα ελέγχου της εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας. Ο ήλιος χτυπά όλες τις πλευρές, και οι πιο ηλιόλουστες πλευρές είναι εξοπλισμένες με φωτοβολταϊκά στοιχεία. Προτιμήθηκε να τοποθετηθούν αυτά τα στοιχεία σε περιοχές που χρειάζονταν προστασία από τον ήλιο αντί να τοποθετούνται απαραιτήτως σε σημεία που δε χρειάζεται. Η ενέργεια που συλλέγεται συμπληρώνει τις ανάγκες του εσωτερικού φωτισμού του κτιρίου τη νύχτα.